της γυναικείας (και της ανδρικής αντίστοιχα) ταυτότητας και του υγιούς ναρκισσισμού που προκαλεί η υπογονιμότητα και οι πιθανές επιπτώσεις αυτής της κρίσης ταυτότητας στη συζυγική/συντροφική σχέση.
Επειδή η πλειοψηφία των επαγγελματιών ψυχικής υγείας (ψυχολόγων, ψυχιάτρων, ψυχοθεραπευτών) που στελεχώνουν τα κέντρα ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι συμπεριφορικής ή γνωσιακής προσέγγισης, η παρέμβαση αφορά ως επί το πλείστον την αντιμετώπιση των καταθλιπτικών και αγχωδών συμπτωμάτων που συχνά συνοδεύουν την υπογονιμότητα και την εξωσωματική, και βασίζεται στη συμβουλευτική και την εκμάθηση τεχνικών που σκοπό έχουν να μεταβάλλουν τις αρνητικές σκέψεις που προκαλλούν “δυσλειτουργικά” όπως ονομάζονται συναισθήματα στους ασθενείς.
Χωρίς να μπορεί κανείς να αμφισβητήσει τα θετικά αποτέλεσματα που μπορεί να έχουν αυτές οι παρεμβάσεις στο να ανακουφιστεί το υπογόνιμο ζευγάρι από το άγχος ή την απογοήτευση που βιώνει, θα πρέπει να αναδείξουμε και την έμφυτη ψυχολογική ανάγκη του ανθρώπου να κατανοήσει τον εαυτό του. Σε αυτό τον τομέα η ψυχαναλυτική προσέγγιση των προβλημάτων που αφορούν την τεκνοποίηση έχει πολλά να προσφέρει, ειδικά στο κομμάτι της αποδοχής πλευρών του εαυτού μας που μας απογοητεύουν και μας προκαλούν θλίψη και ντροπή και που είναι ιδιαίτερα έντονα στην υπογονιμότητα. Σε αντίθεση με άλλες μεθόδους, η ψυχοθεραπεία ψυχαναλυτικής ή ψυχοδυναμικής κατεύθυνσης δεν στοχεύει στο να “φτιάξει” κάτι στον ασθενή με την έννοια της συμμόρφωσης ή της βελτίωσης. Εδώ σκοπός του ψυχολόγου ή του ψυχιάτρου είναι να ακούσει κατ᾽ αρχάς και να προσπαθήσει να καταλάβει πώς το πρόβλημα της υπογονιμότητας εντάσσεται στην προσωπική ιστορία των μελών κάθε ζευγαριού και να βοηθήσει στη νοηματοδότηση αυτών των προβλημάτων και την συνειδητοποίηση των επιπτώσεων τους για τον καθένα ξεχωριστά αλλά και τη σχέση τους. Ειδικά για τη γυναίκα, είναι σημαντικό να της δοθεί χώρος να αφηγηθεί και να επεξεργαστεί την κρίση της γυναικείας της ταυτότητας, να πενθήσει αν είναι υπογόνιμη για την γονιμότητα της και να βρει άλλα ερίσματα που θα στηρίξουν την θηλυκή της υπόσταση και ενδεχομένως άλλους δρόμους για να αποκτήσει το παιδί που επιθυμεί (δότρια ωαρίων, υιοθεσία κλπ) ή τη μετουσίωση του μητρικού της “φίλτρου” σε άλλους ρόλους προσφοράς και αγάπης.
Βιβλιογραφία
Freud, S. (1933) New introductory lectures on psychoanalysis: XXXIII. Femininity S.E. 22
Nargund, G. (2009) Declining birth rate in Developed Countries: A radical policy re-think is required. Facts, Views & Vision in ObGyn, 1(3), 191–193.
Yan, J., Wu, K., Tang, R. et al. (2012) Effect of maternal age on the outcomes of in vitro fertilization and embryo transfer (IVF-ET). Sci. China Life Sci, 55: 694.
Μπήτρου, Λ. (2015). Η τριαδική σχέση γιατρού-ασθενούς-συντρόφου στην εξωσωματική γονιμοποίηση. Παρουσιάστηκε στο 13ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Μαιευτικής και Γυναικολογίας, 28-31 Μαΐου 2015, Βόλος
Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, Δελτίο τύπου 19-7-2016, http://eaiya.gov.gr/20160719_deltiotypou
